YENİ VERGİ YASASI... Doç. Dr. NEVZAT SAYGILIOĞLU T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürü T "Vergi almak sempatik bir konu değil fakat Türkiye'nin yeni vergi yasasına ihtiyacı olduğu bir gerçek" diyen SAYGILIOĞLU, bütçe oluşturmada bütçenin %40'ı faiz olduğundan bu faiz yükünün neticesinde ekonomik altyapı oluşumundan ve sosyal devlet fonksiyonundan uzaklaşıldığını belirtti. Bir bütçede vergi verenlere baktığımızda bu tablonun çarpık olduğunu belirten SAYGILIOĞLU, böyle olunca vergisiz, kayıt dışı ekonomiyi sistemin beslediğini, sistemde rakamların ve sistemin işleyişinin çarpık olduğunu fakat bunun idealinin de olmadığını söyledi. "Genel trendlerde, Türkiye'nin vergi sisteminin işleyişinde zorluklar var. Bu çarpık tabloyu düzeltmek üzere devlet yola çıktı. Hedef kesim olarak, sanayici, tüccar, işadamı açısından ne geldiği, ne gittiği önem taşıyor. Gelir Vergisi oranları düştü. Yüksek bir oran olan %25 bu sene 1998 için %20'lere, üst oran ise %45'e indiriliyor. Gelir Vergisi mükellefi oranlarının düşük olması önemli. Kurumlar vergisi yükü %40'tan %30'a fiks ediliyor. Kar dağıtılmazsa stopaj öngörülmüyor, kurumların otofinansmana gitmeleri sağlanıyor." diyen SAYGILIOĞLU, stopaj oranının 0 veya %10 olmasının Bakanlar Kurulu'nun yetkisinde olduğunu söyleyerek Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi'nin hayat standartlarına uygun olarak gerçek kazancın vergilendirilmesi esasına göre düzenlendiğini ifade etti. Peşin Vergide 3'er aylık mali bilançoların çıkarılması sonucu, kar varsa vergi ödenmesi, kar yoksa peşin verginin olmayacağı bir sistem getirildiğini belirten SAYGILIOĞLU, bu sistemin batı ülkelerinin uyguladığı bir yaklaşım olduğunu vurguladı. Şirketler açısından işletmede varolan stokların; firmaların aktiflerindeki demirbaş, sabit kıymetlerin kayıtdışı olduğunu, bunların KDV ödemek üzere 1 Temmuz 1998 tarihine kadar beyan edilmesinin sağlandığını söyleyen SAYGILIOĞLU, buna stok affı da denilebileceğini belirtti. "28 Şubat tasarısında yer alan blokaj konusunda en önemli değişiklik, şahıslarla ilgili geliri tespit ederken bir mali milad oluşması için düzenlendi. Vergi gelirinin tespiti, net artış teorisine oturtulduğundan yıl içerisinde yaptığı harcamalardan, edindiği servetten geriye gidip ne kadar kazandığına imkan veren vatandaşa faydalı bir düzenleme. Bu gelirin tespit amacına yönelik bir yaklaşım, servet beyannamesi verilmesi sözkonusu değil." diyen SAYGILIOĞLU, servet veya harcamadan hareketle bu gelirin kaynağını araştırmanın sağlandığını, TL ve dövizin ispatı ve tespiti zor olduğu için belli bir tarih itibariyle, dövizlerin veya TL'nin bir gün süreyle bankaya yatırılıp ispatlanmaları söz konusu olduğunu, banka sistemine girip ileride edeceği servet veya harcamaya izah tanıması için bunun gerekli olduğunu, bu düzenlemelerin geçmişe sünger çekip mali miladi oluşturmak, bundan sonra takvim başlatmak olduğunu vurgulayan SAYGILIOĞLU, bu şekilde meclisin öngördüğü tarihten itibaren kişilerin edinecekleri servetlerin, harcamalarının beyanı ispat edilebilir olacağını belirtti. 3- 4 sene Hazine'de çalışmış halen akademik hayatta bulunan SAYGILIOĞLU, vergi sistemi değerlendirildiği zaman sistemin mevcut mali yapısının bu şekilde devam edemeyeceğini, yumuşak, sağlıklı dönüşümün zamanının gelmiş olduğunu belirterek, "Bu vergi tasarısında ceza, uzlaşma rejimiyle ilgili bazı temel yaklaşımlar var. 1300 madde tarandıktan sonra 80 maddeden oluşan bir tasarı. Burada öngörülen maddeler 4 ilke üzerine oturuyor. Bunlar vergi tabanını genişletmek, kayıtdışı ekonominin kazanılması, vergi adaleti sağlanması ve vergide basitliğin, kolaylığın oluşturulması" dedi. Gelirin tespitinde kayıtdışı ekonomide vergi kimlik nosunun oluşturulması, hamiline işlemlerin oturtulması gibi düzenlemelerin olduğunu belirten SAYGILIOĞLU, ceza sisteminin de etkili olma amacına yönelik olarak konulduğunu, şu anda 5 yıla kadar hapis cezasının bulunduğunu ama kimsenin hapise girmediğini, cezaları etkili ve uygulanır hale koymak için 2 tür ceza geliştirdiklerini söyleyen SAYGILIOĞLU, birinci olarak ne kadar vergi kaçırdıysan o kadar ceza konulduğunu, ancak verginin ait olduğu dönemden bugüne kadar her ay için faiz uygulaması getirildiğini, ikinci olarak ise hapis cezaları 2 grup suçlara oturtulduğunu, birinci gruba defterlere tahrifat, çift belge, muhasebe hileleri girdiğini, bunlara 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulandığını fakat para cezasına çevrilebileceğini, ikinci gruba sahte belge kullanmanın ve düzenlemenin girdiğini, buna da 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulandığını ve bunun ertelenemeyen ceza olduğunu belirterek "İnsanları alıkoymak ceza sisteminin amacı genel politika değildir." dedi. Sermaye piyasasında ve faiz, repoda durumu da değerlendiren Saygılıoğlu, 1 Ocak 1997'de başlayan düzenlemeyle çıkan kanunla 31 Ocak 1997 gelirlerinin 1998 Mart'ın da beyan edilmesinin getirildiğini, sistemde bir kişinin hazine bonosu, devlet tahvili ya da faiz tutarı 4 milyar 630 milyonun üzerinde ise beyanname vereceğini, hisse senedi, borsa için 1997 yılıyla ilgili borsa kazançlarından vergi verilmeyeceğini belirtti. "Yeni tasarıda 1 Ocak 1998'ten itibaren borsada işlem gören kağıtların o günkü değeri maliyet olacak, daha sonra bir yıldan az sürede elden çıkarırsan TEFE'ye endekslenmiş aylar itibariyle indirilecek. 2000 yılının Martına kadar problem yok. Enflasyondan arınmış gelirler beyan ediliyor. Amaç, sermaye piyasasında derinliği sağlamak" diyen Saygılıoğlu, yatırımlarla ilgili olarak "1.Yatırım indirimi. Organize sanayi bölgesi yatırım indiriminde %100'e tabi. Şimdi üretim otofinansmanı imkanı sağlanıyor 2.. endeksleme - indirim konusu olmayan kısım endekslenebilecek" dedi. Saygılıoğlu, son olarakta Yap-İşlet-Devret imtiyazlı şirketlerin yeniden denetlendiğini ve yurt dışından alınan mallarda finansman desteği sağlandığını belirtti. NEVZAT SAYGILIOGLU: "NEW TAX BILL" Accepting that taxation may not be the most popular issue for many, Nevzat SAYGILIO?LU emphasises the need for change and a more sound fiscal system for the survival of the government's budget. In fact, the new bill aims to improve certain obvious discrepancies in personal and corporate income tax rates. The main reason for this step forward is the ultimate objective to expand the coverage of taxable income. SAYGILIO?LU states that the legislation of the currently unregistered economy seems to be the only way to develop an acceptable and fair fiscal system. Taxation of personal wealth foresees to set upa new record and will not cover any investigation yf the past. The penalties may appear somewhat more severe and do include imprisonment, but the only actual and effective imprisonment is foreseen in cases of fraud and employment of fraudulent documentation for tax avoidance or evasion. In fact, the new tax bill is expected to receive a welcoming acceptance by the business community as well as manufacturing and production sectors since it is designed to enable self-finance for investments and aims to encourage growth. Last but not least, treasury background and still scholar Dr. SAYGILIO?LU adds that Build-Operate-Transfer exception corporations are being re-audited and they are providing financial subsidies for import goods. Elegans'a mail