Belkıs E. ALPERGUN PAMUK FACTORING Genel Müdürü
FACTORING... FİNANS SEKTÖRÜNÜN GENÇ ELEMANI

ANA SPOT: Türkiye' nin ihracat fonlamasında dar alanda sıkıştığı bir ortamda Anadolu' ya yayılmış birçok ihracatçı firma ihracat factoring' i aracılığıyla ucuz finansman kaynağı kullanabilir, üstelik ödeme garantisi de alabilir.

Belkıs ALPERGUN 1959 Eskişehir doğumlu. Orta öğrenimini ABD Wilmington Friends School 'da tamamlamıştır. Boğaziçi Üniversitesi İdari İlimler Fakültesi İşletme bölümünü 1982 yılında bitirmiş, aynı yıl Arthur Andersen & Company-İstanbul ofisinde denetim uzmanı olarak göreve başlamıştır. 1987 yılında Pamukbank Genel Müdürlüğü'nün çeşitli birimlerinde yönetici olarak görev aldıktan sonra, Ocak 1997' de Mevduat ve Bankacılık Hizmetleri bölüm yöneticiliği görevinden Pamuk Factoring genel müdürlüğüne atanmıştır.

HÜRRİYET FİNANS 98
Factoring, ülkemiz finans sektörünün genç bir elemanı. Yaklaşık 10 yıl önce kurulan ilk factoring şirketlerine, 1994 krizi sonrası adeta bir "nüfus patlaması" gibi 70'den fazla şirket katılmış. Bunun görünen nedeni "moda"; oysa Türkiye'de factoring aslında gerek hukuksal gerekse işlevsel alyapıda ciddi sorunları olan bir sektör. Bu sektöre giren çoğu banka ortaklı ciddi firmaların hedefi ise, orta ve küçük ölçekli işletmelerin varolduğu, yıllık büyüme hızı %6'dan aşağı düşmeyen ülke ekonomimize itici güç olacak, alacak temliki ve tahsilat hizmetleriyle işletmelere nakit akışın düzen ve yurtdışı satışlarında ödeme garantisi sağlayabilecek factoring hizmetlerinin ülkemizdeki yüksek potansiyelini değerlendirmek. Bu tür firmalar, -ki bugün sayıları 35 olmuştur- Factoring Derneği bünyesinde bu potansiyeli geniş ve ülke ekonomisine katkısı yüksek, finans aracının gerek doğru ve düzenli kullanılması gerekse altyapı sorunlarının giderilmesi açısından uğraş vermektedir.

Factoring'in ülke ekonomisindeki payı 1997 yılı için 3.2 milyar ABD doları olmuştur. Bu 1996 yılına göre ABD doları bazında %70 oranında büyüme demektir. 1994 yılı dışında, yaklaşık on yıldır aynı oranlarda gelişen sektörün 1998 işlem hacminin yaklaşık 5 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir. Pamuk Factoring 1997 yılı başından beri bu sektörde aktif rol alıyor. 1996'da 6 milyon ABD doları olan işlem hacmimiz 1997'de 60 milyon ABD doları, 1998 sonu itibariyle de 185 milyon ABD doları düzeyine ulaştı.

1998 hedefimiz olan 150 milyon ABD dolar işlem hacmini, yılsonu itibariyle fazlasıyla gerçekleştirdik. Pamuk Factoring 1.044 milyar TL ödenmiş sermayesiyle karlılıkta sektörün ilk üç şirketi arasında büyüme hızında ise ilk sırada yerini almıştır. 1999 yılı çok pembe gözükmüyor ancak yurtdışı factoring, özellikle ihracat işlemlerinde şu sıralarda yapılabilecek çok şey var. Türkiye'nin ihracat fonlamasında dar alanda sıkıştığı bir ortamda Anadolu'ya yayılmış birçok ihracatçı firma ihracat factoringi aracılığıyla ucuz finansman kaynağı kullanabilr, üstelik ödeme garantisi de alabilir. Yurtdışına mal mukabili, vadeli satış yapan birçok firmamız bu kaynağa ve güvenceye kavuşabilecek durumdadır. Dünya genelinde ve özellikle ülkemizin ihraç ettiği malların alıcısı olan ülkelerde yaşanan durgunluk nedeniyle daralan pazar, vadeli ve mal mukabili satışları artırarak genişletilebilir ama bu aşamada mutlaka bir garanti unsuru gerekir. Biz bunu yurtdışı muhabir factoring şirketleri aracılığıyla, üstelik alıcı firmanın kredi değerlendirmesini de yaptırarak sağlayabiliyoruz.

Kredi değerliliği olan alıcı firmalar için alınan garanti limitleri doğrultusunda yüklemesi yapılan mal bedelinin %80',i birkaç işgünü içinde ihracatçı müşterimize ödenir. Böylece hammadde, işçilik gibi beklemeyen giderler için nakit akışı hemen sağlanabilir. Biz ve diğer bazı factoring şirketleri bu fonlamayı, yurtdışından maliyeti düşük kaynaklardan sağlamaktayız. Bu ülkemizin bile dış borçlanma maliyetinin "libor"artı değerlerinin çok fazla üstüne çıktığı bugünlerde asla kaçırılmaması gereken bir fırsat... Yurtiçi piyasalarda ise potansiyel çok yüksek ancak sektördeki hukuksal altyapı sorunları factoring işlemlerini çek/senet karşılığı kredi gibi gösteriyor. Oysa yapılan iş doğrudan mal ya da hizmet satışından doğan alacakların temlikine dayalı, dolayısıyla faturayı baz alan gerçek ticaret finansmanı. Ülkemizde kayıt dışı ekonominin sistem içinde alınmaya çalışıldığı ortamda bu sektörün sağladığı, faturadan başlayıp mal ya da hizmet satışı bedelinin ödenmesine kadar her işlemin kayıt altına alınabilmesi işlevinden yararlanılması gerekli. Ancak, bugünkü ortamda factoring şirketleri kanun koyucudan hukuksal, işlevsel altyapının geliştirilmesi konusunda destek alamıyor. Beklenen asla bir ayrıcalık değil, sadece alacağın temliki kavramının kurumsal baza oturtulması, finansman kaynağı bankacılık sistemi olan sektörün fonlama maliyetindeki çifte vergilendirmenin kaldırılması, ticaret hukukumuzda faturanın geçerli hukuksal belge sayılması ve hepsinden önemlisi sektörün iki-üç sayfalık yorumlara açık bir tebliğ yerine tüm gerekli düzenlemeleri içine alan kapsamlı bir kanuna oturtulması gerekiyor. Bizim üyesi olduğumuz Factoring Derneği, bu konularda özellikle Hazine Müsteşarlığı, T.C.M.B. ve Maliye Bakanlığı nezdinde girişimlerini sürdürüyor. Ülkemizde hızla gelişen ekonomik yaşam yeni finansman tekniklerine mutlaka ihtiyaç duyuyor; altyapı eksik diye bekleyemeyiz, dolayısıyla yol alırken düzenlemeler de birlikte gelmek zorunda. Bize düşen görev, siyasi otoriteye ekonomik yaşamın gelişmesi konusundaki sorumluluklarını yerine getirmekte destek olmak.

Pamuk Factoring olarak tüm olumsuz etkenlere karşın 1999 yılında ABD doları bazında yaklaşık %40 büyüme hedefledik. Ana amacımız bu büyümeyi pazarımıza yeni firmalar kazandırarak yapmak, aksi halde bu gerçek bir büyüme olmaz. Bu hedefe ulaşmak yolunda en önemli desteğimiz tüm yurda yayılmış 170 Pamukbank şubesi. 1998 yılının tatsız sürprizleri nedeniyle yavaşlayan, hatta biraz da sorunlar yaşanan bu ekonomik ortamda büyürken doğal olarak daha dikkatli olmak zorundayız. Özsermayesi ve müşteri yapısı kuvvetli, daha önceki sorunlu dönemlerden ders alan birçok işletme zaten yoluna devam ediyor. Fizibilitesi iyi yapılmış, üretim maliyetini ucuzlatıcı ya da teknolojik açıdan mutlaka gerekli yatırımlar dışında gösterişe kaçan salt dış (özsermaye dışı) kaynağa dayalı yatırımlardan hem biz hem müşterilerimiz uzak durmak zorundayız. Başta bankalar olmak üzere tüm finans sektörüne düşen görev, frene birden basıp yolcularımızı hırpalamamak. Kaygan zeminde yavaş ve kontrollu biçimde pekala yolumuzda ilerleyebiliriz. Tüm yurda yayılmış birçok işletmelerimiz dünya kalitesinde mal ve hizmet üretiyor. Bizlere düşen bu işletmelere nakit yönetimi, finansman teknikleri gibi işletmelerin yaşamsal konularında destek vermek. Ancak bu sayede hem işletmeler hem de bizler en az riskle en çok karı elde edebiliriz.

BELKIS ALPERGUN: FACTORING... THE NEWCOMER TO THE FIELD OF FINANCE"
The first factoring company in Turkey was established 10 years ago. After 1994, there was a boom in the number of companies operating in this field (currently 35) and the main reason behind this development was the high potential in the country for factoring. In 1997, the share of factoring şn the budget was 3.2. billion USD which indicates a 70 % growth on a USD basis compared to the previous year. Pamuk Factoring has been operating since 1997 and the current transaction volume is 185 million USD. The company ranks third in terms of profitability and first in terms of the growth rate. 1999 does not look tooo promising. However, export factoring can become an inexpensive in Anatolia. In addition to export factoring there is also a great potential for factoring in the domestic market. In fact, factoring can play a crucial role today when governments are talking about integrating the unregistered economy to the economic system. Even though there are serious problems of factoring related to the legal framework and infrastructure, the aim of Pamuk Factoring is to grow by 40% in 1999. The best way to do this is to proceed smoothly and withfull control. If we can give companies life-support on certain critical issues such as cash management and finance techniques, there is no reason why both of us should not attain high profit margins with a minimum risk.

Elegans'a mail