 | |
|
CEMAL KUTAY Tarihçi-Yazar Sevgi nedir? Sevgi eğer herhangi bir aşırı duygunun ya da tam tersi duygu yoksunluğunun hammaddesi olmuşsa, akıldan yoksunsa acınacak bir duygudur, çıplak bir histir. Mutlulukla doğru orantılıdır. Gerçek sevgi, varlığıyla güç veren, özlenen, mutluluğu sağlayan Tanrısal bir duygudur. Ne mutlu bu duyguya sahip olanlara. Tarih boyunca sevginin rolü ne olmuştur? Tarihte sevgi Kleopatra ile Sezar'ın, Kanuni Sultan Süleyman'ın onu ne derece meşrulaştırılmış olursa olsun iki evlat katili yapan şefkatten yoksun sevgisi... ilk aklıma gelen bunlar. Sevgi şefkatten yoksun olabiliyor mu? Evet. Kanuni örneğindeki gibi, devletin kutsallığı mazereti kılıfında bir babayı evlat katili olarak mühürlemesi buna örnek değil miş Günümüzde sevgiye yer var mış Yoksa bu bir çeşit nostalji mi? Zannederim 14. ve 15. yy. özellikle Latin edebiyatının aklı zorlayan kişisel kahramanlıklarının ilhamı, dinsel literatür içinde de saadet ve refahtan çok eziyeti ve sıkıntıyı öne çıkaran bir sembol olmuştur. Sevgi biraz da sosyo-ekonomik değerlerle nitelik kazanan bir konu. Sevmenin maddiyatla ilgisi var mı? Bence maddiyat arttıkça sevgi, maddeye uygun normlar elde eder. Mesela; ingiltere Kraliçesi Büyük Viktorya'ya "namuslu musunş" diye sormuşlar. "20.000 pound'a kadar evet sonrası teklif edilmedi" demiş. Sevgi devlet rejimleriyle de alakalıdır. Neden? Özgürlüğü buldukça kanat çırpan beyaz bir güvercindir sevgi. Voltaire, Rousseau gibi ansiklopedistlere dikkat edilirse, kişisel hayatlarında özledikleri bir dünya düzeni olmuştur. Bunu önce kendi kalplerinde bulmuşlardır. Çünkü sevmek sadece güzel bir kıza sarılmak değildir. Yüksek bir hümanizmanın yaşadığı bir ülküde özgürlüğün getirdiği bir nimettir Atatürk'te olduğu gibi. Duygudan, özgürlükten yoksun olan sevgi, bir kadın ve erkekte tecelli etse de sadece bir beden ihtiyacı olarak kalırsa, güneşin doğuşuyla hayal olur gider. Sevgi, patırtı yapmayan, çok inişli çıkışlı olmayan, ömrü uzun, daima iyiyi, güzeli, özgürü düşünen bir kaynaktır. Böyle inişli çıkışlı olan duygular nedir? Bence bu, henüz yolunu bulamamış sevgidir. Son günlerde yaşananlar, okuduklarımız, acımasızlıklar sevgisizlikten mi yoksa okumamaktan, cahillikten mi kaynaklanıyor sizce? Okumama bu zulümlere, vahşete haysiyeti olmayan bir kılıf olur. Bilimsiz ve kültürsüz olmak başkadır, bu kültürden kopup gelen mutsuzluğu kader sayıp iftira atmak başkadır. Özellikle bir din adına bunlar yapılırsa insanoğluna zarar veren yüzü kara bir olay olur. Din aslında insanlığı mutlu kılacak bir yaratıdadır. Mantık ve duygu / Akıl ve sevgi başka mıdır? Başkadır. Fakat her ikisi yaradılış olarak birbirini tamamladığı zaman gerçek mutluluk yaşanır. Mantık yoksunu bir sevgiyi düşünmek sevgiye saygısızlık olur. Peki, sevgileri uğruna tahtlarını terk edenler? Eğer insan, böyle bir neticeye kendisini itmemişse, zayıflığını ve yetersizliğini saklıyor demektir. O zaman bu yetersizliğin muhatabı olan hoşgörüyle karşısındakine çıkmaz yol içinde olduğunu anlatabilirse, tarifi yapılan ama bulunmayan, insan-ı kamil (olgun insan) olarak tanımlanır. Yaşamınızda sizde kalan sevgiler nelerdir? Ben bu konuda kendimi pek normal yaşamış görmüyorum. Çünkü ben, sevgiye duyduğum ihtiyacı klasik bir yoldan tatmin etmeye çalışsaydım 178 kitap yazamazdım. ilk sevdiğinizi söyleyin o zaman! ilk sevdiğimde 13 yaşındaydım. Ona bir şiir yazdım. Sarı saçlı bir kızdı...bilemiyorum, belki garip gelebilir, çok uzun seneler mesleğimle kalbim arasında bir mücadele olduğunu hissettim. Ama 22 yaşında ilk kitabımı yazdıktan sonra, cenneti dinin sonunda arama duygusu, erişilememiş bir kitap sayısı ile meydan muharebesine girdi ve ikincisi kazandı. şimdi 90'lı yaşlarda hayatımın birçok evrelerini yaşamadığımı düşünüyorum. Ama boyu 9 metreyi aşmış bir kitap kulesi bana sesleniyor: "Sakın nankör olma." Hayır olmuyorum. Kitapların dışında en sevdiğiniz, gerçek sevgi? Gerçek sevgi... Eşimi, sevdim. şu anda da inanılmaz hasretle anıyorum. Onsuz yaşamayı dahi, bu sevgiye layık olabilmenin bir nefis müdafası, haysiyeti olarak görüyorum. Çünkü O son günlerinde bile bana güç vermiştir. O zaman Rauf ORBAY'ın hatıralarını yazıyordum. Bana eşim bu çalışmamı bitirmeden, elime kitabı almadan kabrine gitmememi söylemişti. Belki, böylesine bir sığınak bulma yüreksizliğidir beni, onu ölümünden sonra da aynı tempo ile hizmetimden alıkoymayan. Kendinizi ve bugünün gençlerini duygusal anlamda nasıl değerlendiriyorsunuz? Ben, Osmanlı'nın son nesliyim. Bugünkü nesille benim aramda çok fark var. Ben, belki kültürüm de o kapanmış nesillerle alakalı olduğu için bugünkü gençlere göre daha vefalı, duygulu, daha sadık, daha kanaatkar olduğumu düşünüyorum. Sevgiye hayata dair, son olarak okuyuculara neler söylemek istersiniz? Kesinlikle birşeyler sevsinler. Bu, sevilecek olan kadınsa, hayallerinizdeki gibi güzel bir kadın, erkekse hayalleri dolduran bir erkek de olsa şu önemli: mevsimlik güzelliklere ebediyet damgası vurmasınlar. Adı Filiz olan, filiz gibi bir kızla evlenip de saçlarına ak düştüğünde, romatizma ağrıları tuttuğunda başlangıçtaki gibi sevebilsinler. Vazgeçmesinler... Sevmekten vazgeçmesinler. CEMAL KUTAY: "ON 'LOVE' WITH CEMAL KUTAY What is love? Love is a heavenly feeling which empowers with its existence, which is longed for and which ensures happiness. What has been the role of love throughout history? What first comes to my mind is the love between Cleopatra and Caesar and also Suleiman the Magnificient's love which was devoid of compassion thus leading him to become the murderer of his two sons. Does love have to do with material matters? I believe that as its material dimensions grow, love acquires new norms. It is also related to political regimes because love is like a white pigeon; it flies whenever freedom is available for it is a gift that freedom brings us. Do you think that reason and emotion, or intellect and love are separate from each other? Yes. However, real happiness depends on both of these factors complementing each other. Thinking of love without reason would fall short of respect for love. What/who have you really loved other than books? My wife. I miss her deeply but I see a life without her as a sign of honor to deserve this great love for her. What can you say about yourself and today's youth as far as emotions are concerned? I belong to the last generation of the Ottomans and I see a great deal of difference between my generation and the new generation. I find the new generation to be less faithfull, sentimental, loyal and modest.  Elegans'a mail |
|