ŞENAY ARSLAN Uzman Fizyoterapist ÇALIŞMA ORTAMI VE ÇALIŞAN SAĞLIĞI Eskiden meslek hastalıklarının ve sakatlanmaların neredeyse hepsi, ağır sanayi ve fabrikalarda çalışan insanlarda görülürdü. Günümüzde bunlara yeni bir grup eklendi "ofis çalışanları". Yerleşimi ergonomik olmayan ofis araçları, uzun süreli ara vermeden bilgisayar kullanmak, klavye kullanmak, mouse hareket ettirmek ve tıklamak çok basit hareketler gibi gözükse de tekrarlayan gerilme yaralanmaları denilen bir grup hastalığa neden olabilirler. İşe bağlı rahatsızlıklar çoğunlukla yoğun şekilde bilgisayar başında çalışmadan ve çalışma alanlarının uygun düzenlenmemesinden kaynaklanıyor. Ofis çalışanları günün 1/3'ünü bilgisayar başında geçiriyor olduklarından ve birtakım hareketleri sürekli ve tekrarlı yaptıklarından özellikle el ve elbileği eklemlerinde kümülatif travma bozukluğu denilen birtakım rahatsızlıklara neden olmakta. Bunun dışında ergonomik olmayan sandalyalerde oturmak ve düzenli mola vermeden çalışmak kişilerin bel ve sırt sağlığını olumsuz yönde etkileyerek ağrılı durumlara sebep olmaktadır. Aydınlatma ve monitör ayarlarının ise doğru yapılmamış olması göz sağlığımızı tehdit eden ve başağrılarına da yol açan sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunların dışında çalışma ortamının ısısından havalandırma sistemine ve ortamın gürültüsüne kadar tüm bu şartlar çalışan sağlığını ve verimliliğini yakından etkilemektedir. Çalışanın moral ve verimliliğini arttırmak ve çalışanın sağlığını korumak için çalışma alanlarında iyileştirme yapılması ve çalışana gerekli şartların sağlanması ve yapılması gerekenlerin öğretilmesi gerekmektedir. İlk önce 90 derecede harekete izin veren bir çalışma masası olması ve bu masa üzerinin ergonomik düzenlemelerle kişinin en az efor harcayarak çalışabilmesi için uyarlanmalıdır. En sık kullandığı araçlar yakınlarında tutulmalıdır. Doğru , beli iyi destekleyen bir çalışma sandalyesi kullanılmalı, ara ara önerilen sıklıkla pozisyon değişikliği yapılmalıdır. Ara sıra çay, kahve almak veya diğer masalarla yapılacak olan görüşmelerin telefon ile yapılması yerine yürüyüş içerdiği için birebir ve belli aralarla yapılması önerilir. Monitör üst çizgisi göz seviyesine yakın olmalı ve belli bir uzaklıktan çalışılmalıdır. Monitörün gözleri yormaması için yeterli büyüklükte olmalı ve oda ışıklandırılması uygun olmalı. Masa üstü ışıkları veya floresan, halojen lambalar ergonomik koşullara oldukça uygun sistemlerdir. Ortamın ısısı kişilerin işlerine fokus olmasını engelleyecek kadar soğuk ya da sıcak olmamalı, mümkünse her departman havalandırmasını kendi kontrol etmelidir. Klavye ve mouse kullanımı ise kendi içinde başlıca bir konu olup, parmak pozisyonundan yazış tarzınıza kadar bir çok önemli nokta içermektedir. Yazı yazarken bileklerin düz tutulması bilekteki sinir sıkışmalarını büyük ölçüde engellemektedir. Öneğin bilekleri bir yere dayamak oldukça zararlı bir pozisyon olduğundan klavye pedlerinden ve diğer yardımcı ergonomik araçlardan yardım alarak çalışırken sağlığımızı koruyabiliriz. Bütün bunların haricinde bilgisayar başına geçmeden önce sporcuların maça başlamadan önce yaptıkları gibi çeşitli ısınma hareketleri yapmalarını öneriyoruz. Ayrıca gün içerisinde belirli aralıklarla verdikleri molalar içerisinde masa başında yapacakları birtakım basit egzersizleri ve germe egzersizlerini de yapmalarını önemle tavsiye ediyor sağlıklı bir ortamda sağlıklı ve rahat bir beden ile çalışmanın verimliliği kat kat artıracağını yineliyoruz. Fizyoterapi ve Solunum Terapisi Uzmanı Uzm.Fzt: E. Şenay ARSLAN Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri