GENÇ DÜŞÜNCE AYŞEN LAÇİNEL Eğitimci-Yazar Education Specialist-Writer DEĞİŞTİM Mİ DEĞİŞTİRİLDİM Mİ? Akıp giden zamanda herşey değişirken değişmemek mümkün mü? Ben hiç değişmedim demek ya da değişmemek için kararlı olmak ne kadar doğru? Dünyaya geldiğimiz andan itibaren değişim başlamıştır ya bilmeden büyürüz. Boyumuz uzar, dişlerimiz çıkar sonra dişlerimiz dökülür yine çıkar, yürümeyi, yemeyi, durmayı, yememeyi, koşmayı, oyun oynamayı öğreniriz. Bulunduğumuz çevrelere eski çevrede kazandığımız ne varsa götürür ve dediğimizin olmasını isteriz. Kısa bir süre içinde anlarız ki herşeyin bizim alıştığımız gibi olması her zaman mümkün değil. Biraz benim biraz senin dediğin gibi olsun anlayışını kazanırız. Değişiyoruz, değişmeliyiz de gelişim adına değişim önemli. Bununla birlikte yaşadığı her anı şimdiymiş gibi canlı tutanlar geçmişin sıkıntılarını geçmişin aşklarını acılarını ihanetlerini bugüne taşıyıp bir türlü gelişemeyenlere ne demeli? İşleri zor. Dünün sıkıntıları dünde yaşanmış ve bitmiştir. Dünü bugüne taşımak ve geçmişle yaşamak ısrarı neden? Belki bugünün korkusundan? Belki kendine güvensizlikten ve ayak uyduramama endişesinden. Oysaki ne yaşanmışsa yaşanmış şu ansa yepyeni bir sayfa. Hayatımıza sahip çıkmak, kendini anlamakla, bugünün anlamını bilmekle mümkün. Bugün benim günüm ve ben nasıl istersem öyle yaşanacak. Çoktan görülmüş hesaplaşmaları tazelemek neyin alınamayan hıncı olabilir ki? İş değiştirebilirsiniz. Evinizi değiştirebilirsiniz. Sevgiliniz değişebilir. Bazen kazanır bazen kaybedebilirsiniz. Ne olursa olsun, ne yaşarsanız yaşayın hayatta bir duruşunuz varsa adımlarınız sağlamsa neyin neden değiştiği kimin umurunda? En büyük güç; kişinin kendi varlığının farkında olması ve ben istersem yapabilirim diyebilmesi. Ne istediğinizi bilmek ve istediğinizin olması için çalışmak, akılcı olmak, duygularla mantığı paralel götürmek, yaşamın hakkını vererek yaşanmasını sağlıyor nasıl olsa. Tıpkı dünyaya gelen bir bebeğin konuşmayı, yürümeyi, yemek yemeği öğrendiği gibi aslında yaratan, ilahi plan, zaten yolumuzu  aydınlatıyor. Matrix filminde söylenen söz gibi, birileri bir şekilde yolu gösteriyor önemli olan o yoldan gitmek. Yolda yürüyecek olan kişinin kendisi. Kimse kimse adına bir yoldan yürüyemez ki... Sporcu Dan O'Brien, Başkan Yardımcısı Al Gore ve daha birçokları kayıplardan dimdik ayakta çıkmayı başarmışlardır. Danışman, tanınmış bir konuşmacı olan Randy G.Pennington, zorunlu değişimlerde kişiye yardımcı olacak yedi öneriyi şöyle sıralıyor; 1.Gerçeği ve bu gerçeğin neden olduğu üzüntüyü olduğu gibi kabul edin. Dan O'Brien ve Dave Johnson, Barcelona'da yapılan 1992 Olimpiyatları’nda, dekatlonda altın madalya için başabaş bir mücadele veriyorlardı. Dan,takım dışı kalınca durum değişti. O 'Brien o günkü duygularını 'Kendimi çok yalnız hissettiğimi ve kimseye danışamadığımı hatırlıyorum' diyerek ifade ediyor. Bir kayıp yaşandığında, üzüntü, öfke, kafa karışıklığı son derece normal tepkilerdir. Yolumuza devam etmek için hem yeni gerçeği hem de yaşadığımız hayal kırıklığını kabul etmemiz gerekir. 2.Zorlukların Farkına Varın; Değişimin neden olduğu zorluklar, hayal kırıklığı ya da bir engel yaşandığında daha da büyür. Geçmişin izlerinden kurtulmak genellikle zor ve acı verici olabilir. Belirsizliğin egemen olduğu geçiş döneminde güçlükler sürer. Ancak eninde sonunda 'yeni bir normal' oluşacaktır. 3.Envanter Çıkarın; Yaşamımızın bir boyutu değiştiği zaman diğer herşeyin de değişeceğine inanmak insanoğlunun genel bir eğilimidir. Değişen ve değişmeyen şeylerin listesini yapın. Bir kayıp ya da engellenmenin yarattığı mahvolmuşluk duygularını inkar etmenin bir faydası yoktur. Oysa elinizdeki kaynaklara, seçeneklere, gerçeğe tarafsız bir gözle bakabilmek,yolunuza devam etmeniz için gerekli koşulları hazırlayabilir. 4.Destek Sisteminizden Alabildiğine Yararlanın; 'Dostlarımdan az bir yardım gördüğümde bile kendimi iyi hissediyorum.' John Lennon ve Paul Mc Cartney'e ait bu şarkı sözleri, hayal kırıklıkları yaşandığında ne kadar önemli destektir. Çevrenizde destek olacak aile üyeleri, arkadaşlar, olması önemlidir. Onlarla bir arada olun. Yardım istediğinizi söylemekten çekinmeyin. Belki en güçlü destek kaynağınız yanıbaşınızdadır. 5.Farklı Bir Gelecek Arayın; Kendimizi potansiyelimizden çok geçmişteki performansımızla değerlendirme eğilimindeyizdir. Hayal kırıklıkları ve kayıplar, insanın yeni sorular sorması için fırsat yaratır ve bunun sonucunda daha önce farkında bile olmadığımız olayları görebiliriz. 6.Bebek Adımları ile İlerleyin; Çoğu kimse Deborah Norville'nin kariyerinin 33 yaşında son erdiğini düşünmüştü. Deborah nerdeyse bir gece içinde, NBC'nin Today Show sunucularından biri olmayı başarmış ancak geldiği hızla da gitmişti. Depresyona girdi, kısa bir süre hiçbir iş yapamadı. Kontrolü yeniden ele alması gerektiğinde ilk işi yatağından çıkıp bir duş almak oldu. O tek duş, Deborah'a bunu her gün yapma kararını verdirdi. Derken duştan sonra güzelce giyinip dışarı çıkma alışkanlığı geliştirdi. Radyoda bir iş buldu. Oradaki bir yıllık deneyimi Deborah'a televizyonculuk işini yeniden deneyecek güveni kazandırdı ve sonunda Inside Edition programının sunucusu olmayı başardı. 7.Başarıyı Kutlayın; Kilometre taşlarının kutlanması gibi (A.B.D.'ye has) kültürel bir gelenek vardır. Yaş günlerini, yıldönümlerini, yeni yılın gelişini, emekli oluşumuzu kutlarız. O halde şu soruyu sormak gerekir; Niçin Bekleyelim? Sizi yeni bir başlangıca götürecek davranışlarınızı ve yolunuz üzerindeki her bir kilometre taşını kutlamak için hiçbir fırsatı kaçırmayın. Neler yaşayacağımızı seçmek her zaman elimizde değildir. Ancak yaşadıklarımızla başa çıkmak her zaman bize bağlıdır. Belki de hepimizin, Moses Nine'nin şu sözlerini tekrar etmemizde yarar olacaktır; 'Geriye dönüp baktığım zaman iyi bir yaşam sürdüğümü görüyorum. Yaşadım ve yaşamımdan hoşnut kaldım. Hayatın bana sunduklarını en iyi şekilde kullanmaya çalıştım'. 'Randy G.Pennigton'un Değişimin bir tercih olmadığı durumlardaki yedi önerisi hayatın doğasını maddeleştirmiş. Ayakta kalmak, güçlü kalmak, mevcut durumu görmek anlamak, kabul etmek ama razı olmamak ve ne istiyorsak onun için, yine yeniden yola çıkmak gerek. Dünle mezarcılar uğraşsın, bugün benim günüm. Mutlu günler.