Tolga HABALI Henley & Partners Canada Ltd. Bölge Direktorü
Küresel Vatandaş: “Yatırımcılar İçin Uluslararası Yerleşim ve Vatandaşlık”
	Küreselleşmenin artı ve eksi yanları yıllardır tartışılırken, yadsınamayacak bir sonucu gelişmekte olan ülkelerin mal ve hizmetlerine yönelik talebin artması, bu ülke ekonomilerinin büyümesi ve büyüyen ekonomiler ile birlikte yeni sermaye sahiplerinin ortaya çıkması oldu.
Bir yandan mal ve hizmetler, diğer yandan sermaye dünya üzerinde rahat dolaşım imkanı bulurken, aynı serbest dolaşım imkanlarından gelişmekte olan ülkelerin sermaye sahipleri gelişmiş ülkelerin korumacı vize uygulamaları nedeniyle faydalanamadılar. Örneğin, dünyanın en büyük 2inci ekonomisi durumuna gelen Çin Halk Cumhuriyeti’nin, Henley & Partners 2012 Küresel Vize Sınırlama endeksinde 103 ülke arasında 92. sırada olması, Çin’li sermaye sahiplerinin serbest ya da vizesiz dolaşım konusunda nasıl bir sınırlama ile karşı karşıya olduklarını açıkca gösterirken, bu alanda çok açık bir ihtiyacı da ortaya koyması açısından önemlidir. 2008 küresel ekonomik krizi sonrası değişen dünyadaki ekonomik yapı, gelişmiş birçok ülkenin içine düştüğü finansal darboğaz sonucu, İngiltere, Belçika, Portekiz, İspanya, Yunanistan, Macaristan, Fransa, Kıbrıs, Latvia gibi birçok Avrupa ülkesi ile ABD, Kanada gibi Kuzey Amerika ülkeleri, yüksek gelir grubu işadamlarını ve ailelerini ülkelerine çekebilmek için yatırımcılara yönelik yeni göçmenlik ve oturum programlarını hayata geçirmeye ya da mevcut programlarını cazip hale getirmeye başladılar. Uruguay, Panama gibi Orta ve Güney Amerika ülkeleri Amerika ve Kanada gibi ülkelerin emekli nüfusuna yönelik geliştirdikleri oturum programları ile birçok emekli ailenin yeni yerleşim adresi oldular. Karayiplerdeki eski İngiliz kolonisi olan St. Kitts & Nevis, Dominica, Antigua & Barbuda gibi ada ülkeleri, bu dönemde yatırımcılara sundukları gayrımenkul yatırımı ya da hibe yoluyla vatandaşlık programları ile ülkelerine sermaye çekme yarışında isimlerini uluslararası yatırımcılara duyurmayı başardılar. Avrupa Birliği ülkelerine ve vize konusunda her zaman tutucu davranan İsviçre, Kanada. İngiltere gibi birçok ülkeye vizesiz seyahat özgürlüğü sağlaması ve vergi avantajları bu ülke vatandaşlıklarını yatırımcılar için çekici hale getirdi. Yine son aylarda yasalaşan, yatırım yoluyla Malta’da vatandaşlık, dolayısıyla da AB vatandaşlığı imkanı veren “Malta Bireysel Yatırımcı Programı (Malta IIP)”, Avrupa Birliği’nin son dönemde en çok tartıştığı konulardan biri oldu. Almanya, İngiltere gibi ülkelerin politik baskısı sonucu revize edilerek 2014 yılı Ocak ayı itibariyle uygulamaya geçen Malta yatırımcı vatandaşlık programının, diğer Avrupa ülkelerini de benzeri vatandaşlık programlarını hayata geçirme konusunda harekete geçireceğini tahmin etmek pek de zor değil. Sermaye sahiplerinin ihtiyaçları açısından bakıldığında; • vizesiz seyahat serbestliği, • global iş fırsatlarının yakalanması, • uluslararasi vergi planlaması, varlık ve risk yönetimi, • aile bireylerine daha huzurlu ve güvenli bir yaşam imkanı, • çocuklara iyi bir eğitim, yüksek gelir grubu sermaye sahiplerinin uluslararası yerleşim, göçmenlik ya da ikinci vatandaşlık istemelerindeki en büyük nedenler olarak görülmektedir. Örneğin, ABD Yatırımcı Göçmenlik programı olan EB-5 programına kabul edilen yıllık 10,000 başvurunun %75’inin sadece Çin’den gelmesi, bu talebin en önemli göstergelerinden biridir. Uluslararası yerleşim, göçmenlik ve vatandaşlık başvurularında ülkelerin anayasaları ve ilgili yasalarındaki vatandaşlık hükümleri iyi analiz edilmeli, vatandaşlıktan ve oturumdan doğan haklar, ayrıcalıklar ve sorumluluklar anlaşılmalı, uluslararası vergi yükümlülükleri değerlendirilmelidir. Başvuru şartlarına ve başvuru sahibinin özel durumuna göre planlama ve ülke seçimi yapılmalıdır. Yerleşim ve vatandaşlık planlaması detaylı bir çalışma ve uzmanlık gerektiren bir konudur. Bu nedenle, danışmanlık alınacak kişilerin ve aracı kuruluşların yerel otoritelerce yetkilendirilmiş, göçmenlik ve vatandaşlık alanında çalışmaları konusunda lisans verilmiş olmalarına dikkat edilmesi, başvuru sahiplerinin, aile fertlerinin, yatırımlarının korunması ve yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi açısından çok önemlidir. Henley & Partners son 15 yıldır yüksek gelir gruplarına yönelik uluslararası yerleşim ve vatandaşlık planlaması konusunda sektöre liderlik etmektedir. Kanada, İngiltere, İsviçre, Belçika, Portekiz Singapur, Hong Kong, Birleşik Arap Emirlikleri gibi 20’den fazla ülkede faaliyet gösteren Henley & Partners, bir yandan “özel müşteri” anlayışı ile hizmet verdiği bireylerin ve ailelerinin uluslararası yerleşim ve vatandaşlık planlamalarını titizlikle yaparken, diğer yandan müşteri seçiminde uyguladığı kalite ve uygunluk denetimi ile program uygulayıcı ülkelere güven vermektedir. Bu nedenledir ki, Henley & Partners birçok ülkeye uluslararası yerleşim ve vatandaşlık politikalarının oluşturulmasında “Özel Danışman” olarak seçilmiş ve sektöre bu anlamda yön veren firma olmuştur. Grubun uluslararası gayrımenkul yatı-rımı alanında çalışan kardeş şirketi “Henley Estates”, butik hizmet anlayışı ile yüksek gelir grubu müşterilerine 15’ten fazla ülkede uluslararası lüks gayrımenkul yatırımı alanında danışmanlık yapmakta, gayrımenkul yatırımı yoluyla vatandaşlık ve yerleşim veren ülkelerde yerel hizmet vermektedir. TOLGA HABALI 2003 yılından beri Kanada’da yaşayan Tolga HABALI, 2009 yılında Kanada’da Göçmenlik Danışmanlığı lisansını almış, 2012 yılında Henley & Partners grubuna katılmıştır. Grubun yönetici ortaklarından Londra Ofisi sorumlusu Hakan ÇÖRTELEK ile beraber, Vancouver Ofisini kurmuş ve Henley & Partners Kanada iştirakinin oluşturulmasında önemli rol oynamıştır. Halen Çin, A.B.D., Suudi Arabistan, Katar, Suriye, İran, Mısır, Rusya, Ukrayna, Belarus, Kazakistan, Azarbeycan ve Türkiye gibi ülkelerin yüksek gelir grubu vatandaşlarına yatırım yoluyla yerleşim, göçmenlik ve vatandaşlık konularında; Kanada, A.B.D., İngiltere, İsviçre, Portekiz, İspanya, Belçika, Malta, Yunanistan, Macaristan, Kıbrıs, St Kitts & Nevis, Antigua & Barbuda ülkeleri için danışmanlık yapmaktadır. Uluslararası yerleşim, göçmenlik ve vatandaşlık tecrübesi öncesinde, gerek Türkiye’de gerekse Kanada’da bankacılık ve finans alanında çalışan Tolga HABALI, sırasıyla Türkiye Garanti Bankası’nda Kurumsal Müşteri Danışmanlığı (İstanbul, 1997-2000), HSBC Türkiye’de Bireysel Yatırım Danışmanlığı ve fiube Yöneticiliği (İstanbul, Ankara, 2000-2003), HSBC Kanada’da Bireysel Yatırım ve mortgage uzmanlığı (Vancouver Adası, 2006-2008) yapmıştır. 2004-2006 yılları arasında British Columbia Eyaletinin ilk özel üniversitesi olarak kurulan “University Canada West’in” kuruluş kadrosunda bulunmuştur. Kanada’da bulunduğu süre içerisinde Kanada’daki Türk Derneklerinde ve Göçmen organizasyonlarında aktif rol alan Tolga HABALI, 2007-2008 yılında Vancouver Adası Türk Kanada Dostluk Derneği’nde Başkanlık, Vancouver Türk Kanada Cemiyetinde Yönetim Kurulu Üyeliği ve 2006-2008 yıllarinda Vancouver Adası Çokkültürlü Topluluklar Dayanışma Derneği’nde Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Hobi olarak Vancouver’da ve Vancouver Adası’nda 18 yaş altı futbol takımlarında (U12-U18) futbol koçluğu yapmaktadır. Tolga HABALI’nın Eğitimi: •Yöneticiler İçin Yüksek Pazarlama Sertifikasi (Devam ediyor), British Columbia Eyalet Üniversitesi (UBC) Sauder İşletmecilik ve Yöneticilik Okulu, Vancouver, BC Kanada •Kültürlerarası İletişim Sertifikasi (2011) British Columbia Eyalet Üniversitesi (UBC) Vancouver, BC Kanada •Kanada Göçmenlik Hukuku (2009) British Columbia Eyalet Üniversitesi (UBC), Vancouver, BC Kanada •Uluslararası İşletme Yüksek Lisansı (2004) Hertfordshire Üniversitesi, Hertfordshire, İngiltere / Kanada •Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi (Anadal) (1997) Alman Dili ve Kültürü (Yandal) (1997) Ortadogu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.